Sosyal Fobi
Sosyal ortamlarda bulunurken, performans sergilerken aşırı stres ve sıkıntı yaşayan, bu durumlarla ilgili sürekli endişe taşıyan ve bu durumlardan kaçınan kişiler sosyal fobi rahatsızlığı olan kişilerdir. Sosyal fobisi olan kişiler sınavlarda,iş görüşmelerinde ve iş ilişkilerinde sorun yaşarlar. Ergenlik ve erken erişkşinlik döneminde duygusal yakınlık geliştirmekte zorlanırlar. Benlik saygılarında düşüklük gözlenir. Kadınlarda daha sık gözlenen sosyal fobi nedeniyle bir çok kişi kendi potansiyelini ortaya koyamaz ve zevke verici etkinliklerde bulunamaz. Sık kaygı yaratan durumlardan bazıları şunlardır:
- Toplantı ve partilerde bulunma
- Topluluk önünde konuşma
- Bir performans sergileme
- Topluluk önünde yeme, içme, yazma, telefonda konuşma
- Kalabalıkta bulunma
- Konuşmayı başlatma ve sürdürme
Sosyal Fobi Tedavisi
Sosyal Fobi ilaç tedavisi ve psikoterapi ile yüksek oranda tedavi edilebilir. Hastanın durumuna göre bazen tek başına psikoterapi, bazen ilaç tedavisi uygulansa da genelde her ilisinin beraber uygulanmasında başarı daha yüksektir.
İlaç Tedavisi:
İlaç tedavisinde özellikle serotonin sistemi üzerinde etkili olan ilaçlar seçilir. Tedavinin ilk günlerinde hafif bulantı, baş ağrısı, uyku bozukluğu, midede huzursuzluk gibi geçici yan etkiler oluşabileceği, zamanla bu belirtilere vücudun alışabileceği hastaya bildirilir. Bu ilaçlar bağımlılık yapmaz, kalıcı hasar veren yan etkileri yoktur. İlaç etkisinin ortaya çıkması için iki-üç hafta kadar beklemek gerekir. İlacın etkili olup olmadığına karar vermek için en az 10 hafta süre geçmelidir. Tedavi süresi, ortalama 9-12 aydır.
Psikoterapi:
Sosyal fobide en sık uygulanan terapi yöntemi Bilişsel ve Davranışçı Terapidir. Bilişsel terapide kaygı duyguları ve bu kaygıya karşı oluşan bedensel tepkileri tanıma, kaygı doğuran durumlardaki düşüncelerin ne olduğunu anlama, bunlara karşı başa çıkma stratejileri geliştirme gibi aşamalar vardır. Davranışsal terapide ise model olma, yakınmaların üstüne gitme, belirtileri daha net algılayabilmesi için rol oynama, gevşeme eğitimi, sosyal beceri eğitimi gibi her hastada farklı uygulanabilecek yöntemler vardır.
